- Op de zon is een reusachtig coronaal gat ontdekt met een diameter van 20 tot 30 aardes breed.
- Coronale gaten blazen harde zonnewinden de ruimte in. Deze kunnen snelheden bereiken van 500 tot 800 kilometer per seconde.
- De relatief onschadelijke winden zullen vrijdag de aarde bereiken en voor een extra mooi Noorderlicht zorgen.
- Lees ook: Er is geen GPS voor de maan: dat moeten de NASA en ESA oplossen, als ze weer mensen op de maan willen zetten
De ruimtesonde Solar Dynamics Observatory van NASA heeft maandag een reusachtig zwart gebied op de zon, een zogenaamd coronaal gat, ontdekt. Anders dan de naam doet vermoeden, zit er geen gat in de zon, maar is een coronaal gat een koele plek die minder hard gloeit dan de rest van het oppervlakte en daarom zwart lijkt.
“Dit nieuwe coronale gat, de grootste op dit moment, is ongeveer 300.000 tot 400.000 kilometer in doorsnee”, vertelt Alex Young, directeur wetenschap bij NASA, aan Insider. “Dat zijn ongeveer 20 tot 30 aardes op een rij.”
Coronale gaten zoals deze komen vaak voor. Er is “niets ongewoons” aan, aldus Scott McIntosh, fysicus en directeur van het National Center for Atmospheric Research. “Gaten als deze maken deel uit van de normale activiteit van de zon. Ze worden echter niet goed begrepen, omdat hun oorsprong onduidelijk is”, zegt hij tegen Insider.
Coronale gaten veroorzaken harde zonnewinden. Deze kunnen een snelheid bereiken van ongeveer 500 tot 800 kilometer per seconde, aldus Young. De stormen van dit coronale gat zullen eind deze week de aarde bereiken.
"We zullen waarschijnlijk op 24 maart de effecten van deze 'hogesnelheidswind' gaan zien", zegt Young. "Wanneer de zonnewind de aarde bereikt, zullen de deeltjes en het magnetisch veld dat de wind met zich meedraagt een reactie teweegbrengen in het magnetisch veld van de aarde. De zonnewind zal het magnetische veld van de aarde laten rammelen."
Krachtigere magnetische velden, zoals een plasmawolk (een massale uitbarsting van zonnewind), kunnen elektrische blackouts veroorzaken of communicatietechnologie op aarde verstoren. Maar coronale gaten - zelfs grote zoals deze - kunnen ons niet schaden. Het enige bijverschijnsel is dat het Noorderlicht deze vrijdag extra goed zichtbaar zal zijn.
Volgens Young gaan we een nieuwe fase van toenemende activiteit op de zon in. Coronale gaten zullen hierdoor minder vaak voorkomen, maar plasmawolken en krachtige zonnevlammen juist meer.
Dat kan zorgelijk zijn, omdat de krachtige magnetische velden van plasmawolken en zonnevlammen in het verleden elektriciteitsnetten hebben overbelast en satellieten hebben doen laten ontploffen. Dit soort incidenten zijn echter zeldzaam.
Young zegt dat ongerustheid niet nodig is en dat het voor hem en andere zonnewetenschappers, naarmate de zonneactiviteit toeneemt, "steeds spannender en interessanter wordt".